In 2009 werd het project “Ecovallei” opgestart. Dit ambitieuze project betreft een alternatief concept voor de ecologische ontsnippering van het Nationaal Park Hoge Kempen t.g.v. de barrièrewerking van de snelweg E314. Deze snelweginfrastructuur doorsnijdt het Nationaal Park Hoge Kempen over enkele kilometers in oostwest richting.

Het project “Ecovallei” is gesitueerd ter hoogte van de ontginningsgroeves Opgrimbie en de actieve Groeve Berg. Beide groeves liggen ca. 25 meter lager dan de snelweg.

In september 2014 is CLUSTER i.s.m. Witteveen+Bos via een besloten offerteprocedure aangesteld om via ontwerpend onderzoek enerzijds de wenselijkheid en haalbaarheid van het project “Ecovallei” te evalueren, en anderzijds de landschappelijke inpassing van de snelweg E313 doorheen het Nationaal Park Hoge Kempen met bijhorende ecologische en recreatieve ontsnipperingsinfrastructuren te onderzoeken. Het onderzoek – dat momenteel nog volop loopt – bracht aan het licht dat de ecologische barrièrewerking in oost-west richting ten gevolge van de steile oevers van de ontginningsgroeves minstens even aandacht vereist is als de ecologische barrièrewerking in noord-zuid richting ten gevolge van het tracé van de snelweg. Bovendien is de nood aan een “natte” ecologische verbinding onder de snelweg niet noodzakelijk omdat de prioritaire doelsoorten overwegend gebruik maken van “droge” ecologische verbindingen.

Het concept voor de “Ecovallei” gaat uit van een afgraving van de zone tussen beide groeves waardoor het water van Groeve Berg gravitair kan afwateren naar Groeve Opgrimbie en waarbij grind en bouwzand gewonnen kan worden. De autosnelweg wordt op een viaduct geplaatst en een creëert aldus een vrije onderdoorgang of ‘vallei’ dat het noordelijk en zuidelijk deel van het Nationaal Park Hoge Kempen met elkaar verbindt.

De grootschaligheid van het project en de aanzienlijk impact van het afgraven van de vallei op het ecologisch en hydrologisch systeem heeft ertoe geleid dat het onderzoek tijdelijk is stilgelegd. Daarnaast zijn er nieuwe randvoorwaarden bijgekomen waaronder de inpassing van het Spartactus-tracé aan de noordkant van de snelweg E314.

Met betrekking tot de landschappelijke inpassing van de snelweg E314 zijn verschillende inrichtingsmodellen via ontwerpend onderzoek bestudeerd. Daarbij is sterk ingezet op een geïntegreerde benadering van ecologische, recreatieve en landschappelijke aspecten. Elk inrichtingsmodel is geëvalueerd op het vlak van beeldkwaliteit vanaf de snelweg, recreatieve beleving vanuit het Nationaal Park, ecologische ontsnippering, grindwinningsaspecten, oeverstabiliteit, inpassing van het Spartacustraject en kostprijs.

Het gekozen voorkeurscenario gaat uit van een gedeeltelijke verlaging van de snelweg ter hoogte van de ontginningsgroeves in combinatie met een gelijkgrondse faunapassage ten westen van de groeves. Daarbij wordt de noordzijde van de snelweg gedeeltelijk afgegraven in functie van de oeverstabiliteit van de groeve Berg, het optimaliseren van de ecologische passage en kostprijsfactoren. Tevens ontstaat hierdoor vanaf de snelweg een zicht op de ontginningsgroeves wat resulteert in een bijzondere landschappelijke beleving.