De Parkwijk is een grootschalige modernistische woonwijk van ca. 850 woongelegenheden die in de jaren ’60 en ‘70 van de vorige eeuw werd gebouwd door de toenmalige Turnhoutse Sociale Huisvestingsmaatschappij met als belangrijkste architecten Eugène Wauters, Paul Neefs en Carli Vanhout. De krachtlijnen van de wijk worden gevormd door een stedenbouwkundig grid, een centrale groenstrook en groene hoven waarop de woningen zijn georiënteerd.

De architectuur bestaat uit sobere donkerbruine baksteen en bouwt voort op de Scandinavische traditie van zichtbaar metselwerk in combinatie met zichtbeton. Het inplantingsplan volgt een strikte scheiding van verkeer en voetgangers, met een duidelijke wegenhiërarchie. De wijk wordt ontsloten via een rondweg (de Parkring) die aantakt op de twee aangrenzende steenwegen, wat leidt tot sluipverkeer door de wijk. Op de Parkring takken doodlopende straten aan die een voorzieningencentrum en vier clusters van woningen of ‘plantsoenen’ ontsluiten. De wijk werd als bouwkundig geheel opgenomen in de inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Zowel de stedenbouwkundige structuur, het landschapsontwerp als de architectuur worden als waardevol beschouwd. Een deel van de woningen werd verkocht aan de bewoners, het overige en grootste deel is eigendom van de sociale huisvestingsmaatschappij Woonboog en wordt verhuurd.

De studieopdracht omvat enerzijds de opmaak van een stedenbouwkundig masterplan voor de gefaseerde renovatie, herbouw en gedeeltelijke nieuwbouw van de woningen, en anderzijds de studie voor de volledige heraanleg van het openbaar domein van schetsontwerp t.e.m. uitvoering. Het masterplan werd opgeleverd in februari 2023, het ontwerp van het openbaar domein is momenteel in Voorontwerp fase.

Om het hele masterplan te lezen kan je op deze link klikken: Masterplan Parkwijk Turnhout

De wijk is vandaag sterk verouderd: de maatschappij en de wijkbewoners zijn veranderd, de woningen vertonen bouwfysische problemen en voldoen niet meer aan de normen van het hedendaags wooncomfort. Hierdoor is er een grote leegstand wat leidt tot sociale onveiligheid in de wijk. De sociale huisvestingsmaatschappij heeft een totale vernieuwing van zijn woningen in de Parkwijk geprogrammeerd voor de komende 10 jaar.

Masterplan

Het masterplan zet in op 9 krachtlijnen:

        1. Vernieuwde woontypologieën. Alle huurwoningen van Woonboog worden vernieuwd. In het centrum van de wijk, rondom de typische groenplantsoenen, wordt gekozen voor renovatie of vernieuwbouw. Aan de oostrand lang de vallei worden de woningen vervangen door iets hogere appartementsgebouwen. Zo krijgen alleenstaanden, kleinere én grotere gezinnen meer kans om in de Parkwijk te (blijven) wonen.

        2. Versterken erfgoedkernmerken. Bij zowel de (ver)nieuwbouwprojecten als de renovaties worden de architecturale principes van de Turnhoutse school met betrekking tot de beeldkwaliteit strikt gevolgd.

        3. Duurzaam energieopwekking. Er wordt een warmtenet aangelegd dat de restwarmte van de aanliggende bedrijvenzone (Soudal) gebruikt voor de verwarming van de woningen.

4. Ruimtevoor de Vallei van de Aa. Om de wateroverlast door overstromingen te beperken wordt meer ruimte gegeven aan de Aa. De woningen in het uiterste zuiden van de wijk worden hiervoor afgebroken. Voor de betrokken privé-eigenaars wordt een oplossing op maat gezocht.

5. Downgraden Ringweg. Om ruimte te maken voor de vallei van de Aa en ervoor te zorgen dat de Ringweg niet meer overstroomt, wordt de hoofdontsluiting verlegd en gedowngraded. Deze wordt zodanig vormgegeven dat de Ringweg enkel nog door het lokaal verkeer kan worden gebruikt.

6. Vernieuwde groentypologieën. De huidige eentonige groenstructuur wordt gedifferentieerd en heraanlegd in functie van de maximale opvang van regenwater. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de valleizone, met een meer natuurlijke beplanting, en de parkzone waarbij het maxiaal behoud van het bestaande bomenbestand wordt nagestreefd.

7. Kwalitatieve tuinstraten. Bij de meeste woningen bevindt de voordeur zich officieus aan de achterkant die uitkomt op de doorlopende straten met garages. Deze straten worden omgevormd tot kwalitatieve tuinstraten met een sterk vergroend straatprofiel.

8. Gecentraliseerde buurtparkings. Langs de randen van de Parkwijk worden collectieve parkeerdreven aangelegd met voorzieningen voor elektrisch laden. De bestaande garages blijven uiteraard bereikbaar, maar parkeren in de tuinstraten is niet meer mogelijk.

 9. Fietsring. Rondom de Parkwijk wordt een lusvormige fietsinfrastructuur voorzien die de een vlotten connectie van de wijk met de omliggende wijken en het stadscentrum voorziet.